Main News Page

‘ਕੂੜ ਨਿਖੁਟੇ ਨਾਨਕਾ ਉੜਕਿ ਸਚ ਰਹੀ’

ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਬਾਰੇ ਕੂੜ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਦਾ ਸਾਡਾ ਪੱਖ (ਭਾਗ-5)

- ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ

ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਿਲਗੀਰ

ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ‘ਦਿਲਗੀਰ’ ਕੌਮ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਪਛਾਣ ਦੇ ਮੋਹਤਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇਕ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਪੰਜ ਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ‘ਸਿੱਖ ਤਵਾਰੀਖ’ ਇਸ ਨੁਕਤੇ ਤੋਂ  ਕਾਬਿਲੇ ਤਾਰੀਫ ਹੈ, ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਨਕ ਸਰੂਪਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬਹੁੱਤੀਆਂ ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਰੋਧੀ ਗੱਲਾਂ (ਖਾਸ ਕਰ ਕਰਾਮਾਤੀ ਸਾਖੀਆਂ) ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੰਥ ਦੇ ਸੁਚੇਤ ਤਬਕੇ ਵਲੋਂ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਇਕ ਉਪਰਾਲੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਿਹਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾਵਾਂ ਦੀ ਇਕ ਲੜੀ ਵੀ ਚਲਾਈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਰਹੂਮ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਗਿਆਨੀ ਜਗਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈਂ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਪੰਥ ਦਰਦੀ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ। ‘ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ’ ਦੇ ਕੁੱਝ ਮੁੱਢਲੇ ਸੇਵਾਦਾਰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦੇ ਰਹੇ। ਉੱਥੇ ਸੰਭਾਵੀ ਖਰੜੇ ਦਾ ਇਕ ਮੁੱਢਲਾ ਰੂਪ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ‘ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ’ ਦੇ ਸੰਯੋਜਨ ਵਿਚ ਹੋ ਰਹੇ ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਸੇ ਖਰੜੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਇਸ ਦਾ ਬਕਾਇਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਸੰਪਾਦਕੀਆਂ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿਰਫ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ 09 ਸਿਤੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਛਪੇ ਸਾਡੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਦੇ ਇਹ ਅੰਸ਼:

“ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੋਚ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ 2007 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਕੁੱਝ ਸੁਚੇਤ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪੰਥਦਰਦੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਇਕੱਤਰਤਾ ਲੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਸੁਧਰੇ ਰੂਪ ਦਾ ਇਕ ਸੰਭਾਵੀ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਕੱਤਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਹੂਮ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੋਸ਼ ਜੀ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਕਈਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸੱਜਣਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦਾ ‘ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ’ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਢਲੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ।”

ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਚਲੀਆਂ ਕੁਝ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਮ ਤੋੜ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਮੌਕੇ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਟੈਂਡ ਬਦਲ ਲੈਣਾ। ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲਾ ਹੀ ਇਸਦਾ ਇਕ ਸਬੂਤ ਹੈ। ਇਸ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹ ਮੌਕਾ ਵੇਖ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਇੰਨ-ਬਿੰਨ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਦਾ ਰਾਗ ਵੀ ਅਲਾਪਦੇ ਰਹੇ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ ਨਵੰਬਰ 2006 ਵਿਚ ਇੰਡੀਆ ਅਵੈਅਰਨੈਸ ਵਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਇਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਸਟੇਜ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਲੈਕਚਰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਚਨਚੇਤ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਿਖੇ ਮਤੇ ਪੜ੍ਹਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਕ ਮਤੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕੁਝ ਇਹ ਸੀ:

“ਜਿਹੜਾ ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਨੂੰ ਇੰਨ ਬਿੰਨ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ, ਉਹ ਤਨਖਾਹੀਆ ਹੈ। ਹਰ ਸਿੱਖ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਸੇ ਸਿੱਖ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।”

ਇਹ ਮਤਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਯਾਦ ਕਰਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲੇ ਕਿ ਇਸ ਮਰਿਯਾਦਾ ਵਿਚ ਨਿਤਨੇਮ ਵਿਚਲੀਆਂ (ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥੀ) ‘ਬਾਣੀਆਂ’ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।

ਵੱਡਾ ਅਫਸੋਸ ਇਹ ਕਿ ਉੱਥੇ ਬੈਠੇ ਸੁਚੇਤ ਕਹਾਉਂਦੇ ਸੱਜਣਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਮ ਸੰਗਤ ਵਾਂਗੂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਖੜੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਬੱਜਰ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੇ ਇਸ ਮਤੇ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਾ ਉਠਾਇਆ।

ਇਸ ਉਪਰੰਤ ਪ੍ਰੋ. ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਖਿਲਾਫ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਕੂੜਨਾਮੇ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਦੀ ਅਣਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੰਨ-ਬਿੰਨ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਦੀ ਸੁਰ ਪੰਥ ਦੇ ਸੁਚੇਤ ਤਬਕੇ ਵਿਚ ਭਾਰੂ ਹੋਣ ਲਗੀ ਤਾਂ ਡਾ. ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਵੀ ਉਸੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਗਏ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਵੱਡੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਬੜੀ ਹੁਸ਼ੀਆਰੀ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਝੂਠ ਬੋਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਤੋਂ ਮੁੱਕਰ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਲੀ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਿਸਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਸੰਬੰਧੀ ਕੀਤੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹਨ। ਆਉ, ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਵਿਚਲਾ ਝੂਠ ਅਤੇ ਦੰਭ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਸਾਡਾ ਪੱਖ ਟਿੱਪਣੀ ਵਾਰ ਵਿਚਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ।

1.      ਟਿੱਪਣੀ : ਉਪਰ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ, ਇਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਕਹਿ ਦਿਆਂ: ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ (ਗੁਰਮਤਿ ਜੀਵਨ ਜਾਚ) ਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਕਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਛੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਸੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਹੋਈਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ 5-7 ਵਾਰ ਆਏ ਸੀ ਤੇ ਉਥੇ ਆਪਾਂ ਇਕ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ’ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਣੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਸਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਵਧਾ ਚੜਾਅ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਦੇਣ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਕੇ, ਕੀ ਤੁਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਹਉਮੈ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਇਸ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ- ਇਹ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਹੀ ਜਾਣੋ।

ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਨੂੰ ਮੱਦੇ ਨਜ਼ਰ ਰਖਦਾ ਹੋਇਆ ਮੈਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਆਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ।

(ਨੋਟ: ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਇਸ ਸੁਧਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਦੀ ਛੇਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦੀ ਇਕੱਤਰਤਾ ਲਈ ਭੇਜੇ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂ ਖਾਲਸਾ ਨਿਉਜ਼ ਤੇ 23 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਨੂੰ ਛਪੇ 11 ਸੱਜਣਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਹੇਠ, ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਲਗੀ ਸੀ।)

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ, ਜੇ ਕੋਈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਣ ਜਾਂ ਸ਼ੋਸ਼ਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਥ ਪੜਚੋਲਣ ਦਾ ਇਮਾਨਦਾਰਾਨਾ ਯਤਨ ਕਰ ਲਿਆ ਕਰਨ ਤਾਂ ਮਨ ਵਿਚ ਕੜਵਾਹਟ ਨਾ ਭਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਾ ਹੋਣਾ ਪਏ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਕਦੀ ਮੁਨਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਕਿ ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਿਯਾਦਾ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਹੋਈਆਂ। ਇਹ ਤੱਥ ਬੜੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਸੰਬੰਧੀ ਛਪੀਆਂ ਸਾਡੀਆਂ ਸੰਪਾਦਕੀਆਂ ਵਿਚ ਕਈਂ ਵਾਰ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਕ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਉਪਰ ਸਾਡੇ 09 ਸਤੰਬਰ 12 ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਅਸੀਂ ਕਬੂਲ ਕਰ ਕੇ ਚਲੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪਰਾਲੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਤੇ ਉਸੇ ਖਰੜੇ ਨੂੰ ਅਗਲੀਆਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਲਈ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ, ਜੋ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਖੇ ਹੋਈਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਬੇਨਤੀ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਬਿਠਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਪਹਿਲੀ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ‘ਵੀਡੀਉ ਕਾਨਫਰਾਂਸਿੰਗ’ ਰਾਹੀਂ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਰਹੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ।

ਹੇਠਲੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਬਾਰੇ ਖਾਲਸਾ ਨਿਉਜ਼ ’ਤੇ ਲਗੀ ਖਬਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ।

2.      ਟਿੱਪਣੀ: ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਮੀਟੰਗ ਵਿਚ ਵੀਡੀੳ ਕਾਂਨਫਰੰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸਿਰਫ 20-25 ਮਿਨਟ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵੇਖੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਗੱਲ ਵਾਸਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪੇ ਬਣੀ 9 ਮੈਂਬਰੀ (ਕਮੇਟੀ) ਫੈਸਲਾ ਕਰੇਗੀ। ਮੈਂ ਸਮਝ ਲਿਆ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਡਰਾਮਾ ਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵੀ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ : ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੂੰ ਇਤਨਾ ਵੱਡਾ ਝੂਠ ਇਤਨੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬੋਲਦੇ ਵਕਤ ਸੁਚੇਤ ਪੰਥ ਵਿਚਲੀ ਆਪਣੀ ਇਮੇਜ਼ ਦਾ ਵੀ ਖਿਆਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ? ਇਹ ਹਕੀਕਤ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਾਂਭੀ ਪਈ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਸਿਰਫ 20-25 ਮਿਨਟ ਨਹੀਂ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਘੰਟੇ ਉਸ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ ਕਾਰਵਾਈ ਵੇਖੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਬਾਖੂਬੀ ਦਿੱਤੇ। ਜੇ ਯਾਦ ਨਾ ਹੋਣ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੌਲ ਆ ਕੇ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੁੱਲ ਲਗਭਗ 40 ਘੰਟੇ ਚਲੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾਵਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਧਰੇ ਨਹੀਂ ਕਹੀ ਗਈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਮੱਦ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਇਕੱਤਰਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਕਰੇਗੀ। ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੇ ਤਾਂ ਸਿਰਫ 20-25 ਮਿਨਟਾਂ ਵਿਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਹ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗੱਪ ਮਾਰ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਵੀਡੀਉ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਦਾ ਇੰਤਜਾਮ ਕਰਨ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਮਕਸਦ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੂੜ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਤੋਂ ਬੌਖਲਾ ਕੇ ਈਰਖਾ, ਹਉਮੈ ਅਤੇ ਬੇਈਮਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੁਝ ਸੱਜਣਾਂ ਨੇ ਖਿਲਾਰਾ ਜ਼ਰੂਰ ਪਾਉਣਾ ਹੈ।

3.      ਟਿੱਪਣੀ: ਇਹ ਹੁਣ ਵੀ ਵਾਰ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਮੈਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ‘ਤੇ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 50 ਵਾਰ ਲਿੰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਵੱਡਾ ਝੂਠ ਮਾਰਨ ਲਈ ਲਗਦਾ ਗਿੰਨੀਜ਼ ਬੁਕ ਵਿਚ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੋਰਨਾਂ ਵਾਂਗੂ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ‘ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ’ ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਭੇਜਣ ਉਪਰੰਤ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਤੇ (ਫੋਨ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ) ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਸਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਸਤੰਬਰ 12 ਦੌਰਾਨ ਇੰਡੀਆ ਵਿਚ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਲੈਣ ਲਈ ਇਕ ਵਾਰ ਵੀਰ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਮਟਵਾਨੀ (ਮੋਗਾ) ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਡੀਆ ਵਿਚਲਾ ਨੰਬਰ ਲੈਣ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਸ ਉਪਰੰਤ ਸ਼ਾਇਦ ਇਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਈ-ਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ‘ਵੀਡੀਉ ਕਾਨਫਰਾਂਸ’ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ‘ਘੱਟੋ- ਘੱਟ’ 50 ਵਾਰ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਨਿਰੀ ਗੱਪ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਪਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਦੀ  ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਹੀ ਧੱਕਾ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਫਸੋਸਜਨਕ ਹੈ।

4.      ਟਿੱਪਣੀ : ਕਿਸੇ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਘੁਮਾਣ (ਜਿਸ ਦਾ ਇਸ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਵਜੂਦ ਹੀ ਨਹੀਂ) ਦਾ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬਾਈਕਾਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ (ਇਸ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮੁਤਾਬਿਕ) ‘ਮੇਰਾ ਨਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ’ ਬਹੁਤ ਸਸਤੀ ਗੱਲ ਹੈ (ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਖੁੱਦ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਹੋਣ)। ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਅਜਿਹਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਗੋ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਘਰ 5 ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਮਗਰੋਂ ਇਕ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਉਹ 3 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ’ ਵਿਚ ਛਪ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਖੈਰ ਸਸਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਆਪਣਾ ਸਸਤਾਪਨ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਖਰੜੇ ਵਿਚ ਸ. ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਜਗਮੋਹਣ ਸਿੰਘ ਗਿਆਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਹਨ, ਇਹੀ ਜਾਨਣ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਵੀਰ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਘੁਮਾਣ ਕੌਣ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਐਸਾ ਹੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬੌਖਲਾਏ ਵੀਰ ਕੰਵਲ ਨੇ ਸਾਡੇ ਬਾਰੇ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਕਲੀ ਆਈ ਡੀ ਬਣਾ ਕੇ ਹਲਕੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਆਈ ਡੀਆਂ ਦਾ ਬੁਰਕਾ ਪਾ ਕੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ‘ਕੁਕੜ ਖੇਹ’ ਕਰਨ ਨੂੰ ਸਾਡਾ ਜ਼ਮੀਰ ਕਦੀ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਐਸੇ ਹਲਕੇ ਖਿਲਾਰੇ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਕੌਲ ਸਮਾਂ ਹੈ।

ਉੱਪਰ ਇਕ ਟਿੱਪਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਬੂਤ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜ਼ਿਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੰਪਾਦਕੀਆਂ ਵਿਚ ਥਾਂ-ਥਾਂ ਕੀਤਾ ਹੈ।

5.      ਇਸ ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅਸਲ ਮੈਂਬਰ 2 ਹਨ। ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪਿੰਜੌਰ। ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਭਰਾ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ। ਇਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮੋਹਾਲੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਕ ਗੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਮੋਹਾਲੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਦੇ ਕੋਈ ਰੋਲ ਨਹੀਂ ਦਿਤਾ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਵਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਪ੍ਰੋ. ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਇਸ ਪੱਧਰ ਦੀ ਘੱਟੀਆ ਟਿੱਪਣੀ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ‘ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ’ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਇਕ ਮੁੱਢਲੇ ਮੈਂਬਰ (ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮੋਹਾਲੀ) ਬਾਰੇ ਹਲਕੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦਿਆਂ ਪਛਾਨਣ ਤੋਂ ਇੰਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਮੌੜਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮੋਹਾਲੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਤੋਂ ਮਜਬੂਰ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਸ਼ਾਇਦ ਭੁੱਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰਮਤਿ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾ ਜਾਂ ਮੰਚ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਤਨੇ ਲੋਕ ਜੁੜੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਕਿਤਨੀ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰਾਨਾ ਹੈ। ਗੁਰਮਤਿ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਸਫਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾ ਜਾਂ ਮੰਚ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕੌਣ ਜੁੜ ਗਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸ ਨੇ ਸਾਥ ਛੱਡ ਦਿਤਾ। ਬਲਕਿ ਫਰਕ ਇਸ ਨਾਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਸੇਧ ਨੂੰ ਕਿਤਨੀ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਅਪਨਾਇਆ ਅਤੇ ਪਹਿਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਵੀਰ ਕੰਵਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ (ਕੰਵਲ ਜੀ ਸਾਡੇ ਕਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਸਨ) ਦੀ ਗਲਤ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਸੱਚ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਲੜੀ ਵਿਚ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ।

ਇਹ ਵੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉਪਰਾਲੇ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਬੇਸ਼ਕ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਕਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਐਸੀਆਂ ਹਲਕੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿਚਲੀ ਹਉਮੈ ਅਤੇ ਕੜਵਾਹਟ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੇ ਅਫਸੋਸ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

6. ਟਿੱਪਣੀ : ਹੁਣ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਮੂ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ (ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ) ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਦੀ ਅਤੇ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਾਲੇ ਉਪਕਾਰ ਸਿੰਘ, ਬੀਬੀ ਹਰਬੰਸ ਕੌਰ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 4-5 (ਸ਼ਾਇਦ ਵਧ ਵੀ ਹੋਣ) ਸਾਥੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਖਰੜਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸ਼ਾਇਦ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਤਾਂ ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਘੱਗਾ ਅਤੇ ਇਕਵਾਕ ਸਿੰਘ ਪੱਟੀ ਹੀ ਸਨ। ਨਾਂ ਤਾਂ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਕਨੈਡਾ ਅਤੇ ਹਰਲਾਜ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦੁਰਪੁਰ ਦਾ ਵੀ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਉਹ ਕਿਤੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਕਦੀ ਮੁਨਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੁਝ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਢਲੇ ਮੈਂਬਰ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਚਲੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਬਕਾਇਦਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗਠਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ)। ਇਸ ਹਕੀਕਤ ਦਾ ਯੋਗ ਜ਼ਿਕਰ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਸੰਬੰਧੀ ਛਪੀਆਂ ਕੁਝ ਸੰਪਾਦਕੀਆਂ ਵਿਚ ਬਕਾਇਦਾ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਵੀ ਗਿਆ। ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰੋ. ਘੱਗਾ ਜੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਆਪਣੀ ਨੀਅਤ ਵਿਚਲੀ ਬੇਈਮਾਨੀ ਕਾਰਨ ਬੋਲੋੜੇ ਸ਼ੱਕ ਖੜੇ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੇ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਕਨੇਡਾ ਅਤੇ ਹਰਲਾਜ ਸਿੰਘ ਜੀ ਬਹਾਦੁਰਪੁਰ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛ ਲੈਂਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਾ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ।

7. ਟਿੱਪਣੀ : ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਵਾਲੇ ਸ. ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਰੱਜ ਕੇ ਨਿੰਦਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਤੇ ਮੇਰੇ ਤੇ ਵੀ ਅਟੈਕ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਪੜਦੇ ਹਨ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਇਹ ਪਹੁੰਚ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੋਈ ਅਛੂਤ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣ। ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਗੁਰਮਤਿ ਤੋਂ ਉਲਟ ਗੱਲ ਸਾਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਸੁਧਾਰਮਈ ਆਲੋਚਣਾ ਕਰਨਾ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਲੋਚਨਾ ਸਿਰਫ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨੁੱਕਤੇ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਉਸਾਰੂ ਹੋਏ। ਉਸ ਵਿਚ ਨਿਜੀ ਕਿੱੜਾਂ ਨਾ ਕੱਢੀਆਂ ਜਾਣ। ਕੁਝ ਹੋਰਨਾਂ ਵਾਂਗੂ ਆਲੋਚਣਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਅਸੀਂ ਆਪੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਕੇ ਹਵਾ ਵਿਚ ਤੀਰ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਮਚਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਫਤਵੇਬਾਜ਼ੀ ਤੇ ਉਤਰਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿੱਜੀ ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਨਫਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਰੋਧੀ ਜਾਪਦੀ ਗੱਲ ਦੀ ਸੁਧਾਰਮਈ ਆਲੋਚਨਾ। ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਾਡੀ ਇਹੀ ਨੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮੌਕਾ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪਣਾ ਸਟੈਂਡ ਬਦਲ ਲੈਣ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੁਕਤੇ ’ਤੇ ਅਸਿਹਮਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ।

ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਬਾਰੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ, ਪ੍ਰੋ. ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਆਦਿ ਵਲੋਂ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਭੇਜੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਸੀ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ।

8.      ਟਿੱਪਣੀ : ਮੈਂ ਫਿਰ ਵਾਜ਼ਿਆ ਕਰ ਦੇਵਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਥ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਵਾਹਿਦ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਨਾ ਮੰਨਣ ਕਰ ਕੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਕਰ ਕੇ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ : ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪੰਥ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿਚ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਪੰਥ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ। ਇਹ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਚਲ ਰਹੀ ਪੁਜਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਅਸੀਂ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਜ਼ਮੀਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਕੀ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਹਉਮੈ ਅਤੇ ਬੌਖਲਾਹਟ ਕਾਰਨ ਰੱਦ ਕਰ ਦੇਣ ਨਾਲ ਉਪਰਾਲੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਅਨੁਸਾਰ ਉਪਰਾਲੇ ਨੂੰ ਫਰਕ ਸਿਰਫ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੁਰਮਤਿ ਸੇਧ ਦੇ ਕਿਤਨਾ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗੁਰਮਤਿ ਦੀ ਸੇਧ ਵਿਚ ਸੁਝਾਅ/ਵਿਚਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਬੇਨਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।

8. ਟਿੱਪਣੀ: ਇਹ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੀ ਸ਼ੈ ਹੈ; ਕਿਸ ਦਾ ਬੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਏਜੰਟ ਹੈ; ਕਦ ਜੰਮਿਆ ਸੀ; ਇਸ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ। ਇਕ ਸੱਜਣ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ: ਕਿਆ ਪਿੱਦੀ ਕਿਆ ਪਿੱਦੀ ਕਾ ਸ਼ੋਰਬਾ। ਮੈਂ ਤਤ ਗੁਰਮਤਿ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਰਜ਼ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਸਸਤੇ ਨਾ ਬਨਣ; ਕਿਸੇ ਕੋਲੋਂ ਲਿਖਵਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਆਪਣੇ ਮੋਢੇ ‘ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਰੱਖ ਕੇ ਆਪ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ।

ਸਾਡਾ ਪੱਖ: ਵੀਰ ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਕੌਣ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਜੋ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਦਿੱਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਚਾਰ ਹਨ। ਪਰ ਤੁਸੀ ਸ਼ੱਕ ਖੜੇ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਿਚਲੀ ਕਾਹਲੀ ਅਤੇ ਬੜਬੋਲੇਪਨ ਦਾ ਹੀ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਮਨ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀ ਵੀ ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ‘ਤੱਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਰਿਵਾਰ’ ਵਾਲੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕਾਹਲੀ ਅਤੇ ਬੌਖਲਾਹਟ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੀ ਕੁਕੜ ਖੇਹ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਉਲਝਦੇ। ਜੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਕਾਇਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਆਈ ਡੀ ਰਾਹੀਂ ਕੋਈ ਪੰਥਕ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਣ ਦਾ ਭਰਮ ਅਤੇ ਸ਼ੋਂਕ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਤੁਸੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਠੋਸ ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਦਲੀਲਾਂ ਨਾਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਨੁੱਕਤਾਵਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਹਵਾ ਵਿਚ ਤੀਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ। ਇਤਨਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਸੱਜਣ ਸਿਰਫ ਸਾਨੂੰ ਉਲਝਾਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਉਹੀ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੁਹਰਾਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੀਮਤੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਇਹ ਪੱਖ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਤਸੱਲੀ ਹੋ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਖੁੱਲ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਆਈ ਡੀ ਦੀ ਘੱਟੀਆ ਗੇਮ ਨਹੀਂ ਖੇਡਦੇ।

ਉਪਰੋਕਤ ਵਿਚਾਰ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਦਿਲਗੀਰ ਜੀ ਹਉਮੈ, ਈਰਖਾ ਆਦਿ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਹਲਕੇ ਪੱਧਰ ਦਾ ਅਤੇ ਝੂਠਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸ ਪਹੁੰਚ ’ਤੇ ਅਫਸੋਸ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।